زړه نا زړه وم چې د عمرې پر مبارک سفر تاثر وليکم که نه؟ زه چې تللم نو پر فېسباکه مې هيڅ ونه ليکل، نه مې کوم تصوير شريک کړ او نه مې کوم يادښت پرېښود، يوازې د راستنېدو پر مهال مې په نازک زړه او ډکو سترګو د مخه ښې په پار يو بيت شريک کړ، حتی خپل هغه واټساپ مې هم په کور کې بند پرېښود چې له ډېرو ملګرو سره شريک و، موخه مې دا وه چې دا اړيکه ډېره خالصه پاتې شي، خو په دې سفر کې ځېنې يادښتونه راسره داسې راغلل چې زه يې ليکلو ته اړ کولم، دا يادښتونه به د دې عبادت خالص والی ټکنی نه کړي، بلکه له کتونکو سره به د دي سفر په فکري او نظرياتي منظر کشۍ کې مرسته وکړي او دا هغه موخه ده چې دلته پرې ډېره خواري شوې ده.

د دې جګړې يو لوی واقعيت دا و چې دا د غزې د مبارز ملت خپله پېښه وه، د ازادۍ دا پېښه دوی پلان کړه، دوی تطبيق کړه او دوی يې دادی پای ته رسوي، دا پېښه د اسلامي ملتونو په ازاديپاله خوځښتونو کې کمسارې ده. نن هغه شېبې رارسېدلي چې په غزه کې اوربند د ازادۍ د مبارزينو له شرايطو سره سم منل کېږي. ازادي يو لوی معنوي ارزښت دی چې مادي ودانۍ او رنګينه دنيا يې قيمت نه شي ټاکلی، د غزې جګړه بايد د همدې معنوي ارزښت په رڼا کې تحليل شي، دا تحليل د ازادۍ يوه سرشاره سينه او يوه مغروره ککرۍ غواړي، ارزښتي جګړې په ماته خوړلې ذهنيت او بايللي شان نه شي شنل کېدای. کله چې موږ وايو چې د غزې ولس له دې جګړې کامران ووت نو دغه کامراني څو سوه کاله مخکې خوشحال خان خټک دغسې حماسي پيېلې ده:

د ازادۍ په قيمت هغوى نه پوهيږي چا چې ذهني ماته خوړلې ده، دا د هغوى لار نه ده چا ته چې د خپل کور، سرک، پارک او ښار ودانۍ د ازادۍ په قيمت ګرانې او محبوبې وي، دا د هغوى لار نه ده چې په ارزښتي بحثونو کې د خپل تاريخ، تمدن او دين سره په جنګ دي، دا له ماضي نه د شکېدلو او له خپلو ارزښتونو نه د بېګانه و لار نه ده، بس دا د خپل ماضي په جوهر کې د راڼه راتلونکې لپاره د لمبو لار ده.